رادیاتور خودرو، قلب سیستم خنککننده موتور است. وظیفه آن جذب حرارت تولیدشده توسط موتور و دفع آن به محیط است تا دمای موتور در محدوده ایمن حفظ شود. اما آلودگیها، رسوبات و حبابهای هوا میتوانند عملکرد آن را مختل کنند و باعث جوش آوردن موتور، کاهش راندمان و آسیب به قطعات داخلی خودرو شوند.
در این مقاله، شما با روشهای صحیح تمیز کردن، هواگیری و نگهداری رادیاتور خودرو آشنا میشوید و میآموزید چگونه با چند اقدام ساده، از هزینههای سنگین تعمیرات جلوگیری کنید و عمر موتور را افزایش دهید.
نقش رادیاتور در سیستم خنککننده
رادیاتور شامل لولههای نازک و پرههای فلزی است که مایع خنککننده از میان آن عبور میکند. این مایع حرارت موتور را جذب کرده و با کمک جریان هوا یا فن، خنک شده و دوباره به موتور بازمیگردد.
یک رادیاتور کارآمد باعث میشود موتور در محدوده دمایی ۸۰ تا ۹۵ درجه سانتیگراد کار کند و از آسیبهای جدی مانند سوختن واشر سرسیلندر یا ترک خوردن بلوک موتور جلوگیری شود.
دلایل کثیفی و خرابی رادیاتور
رسوبات و زنگزدگی: استفاده از آب معمولی یا کولانت غیراستاندارد باعث تشکیل رسوب و زنگزدگی داخل رادیاتور میشود.
آلودگی خارجی: گرد و غبار، حشرات یا گل و لای روی پرهها باعث کاهش راندمان خنککنندگی میشوند.
ورود هوا: کاهش سطح مایع خنککننده، نشت در سیستم یا باز و بسته شدن قطعات میتواند هوا را وارد مدار کند و گردش کولانت را مختل کند.
خرابی قطعات: واترپمپ، ترموستات یا شلنگهای فرسوده باعث عملکرد ناقص سیستم میشوند.
روش تمیز کردن رادیاتور
تمیز کردن رادیاتور شامل دو مرحله اصلی است: تمیز کردن داخلی و خارجی.
۱. تمیز کردن داخلی رادیاتور
موتور را کاملاً خاموش و سرد کنید.
کولانت قدیمی را از رادیاتور تخلیه کنید.
از محلول آب و ضدیخ یا شوینده مخصوص رادیاتور برای شستوشوی داخلی استفاده کنید.
پس از ۱۰ تا ۱۵ دقیقه کارکرد محلول در مدار، آن را تخلیه کنید و دوباره با آب مقطر شستوشو دهید تا هیچ رسوب یا آلودگی باقی نماند.
رادیاتور را با کولانت تازه و ترکیب استاندارد پر کنید.
۲. تمیز کردن خارجی رادیاتور
با فشار ملایم آب یا باد کمپرسور گرد و غبار و حشرات را از روی پرهها پاک کنید.
مراقب باشید پرهها خم یا آسیب نبینند.
از برس نرم برای پاک کردن آلودگیهای مقاوم استفاده کنید.
هواگیری رادیاتور
پس از تمیز کردن و پر کردن رادیاتور، هواگیری صحیح ضروری است:
موتور را سرد نگه دارید و درب رادیاتور را باز کنید.
مایع خنککننده را تا سطح استاندارد اضافه کنید.
موتور را روشن کرده و بخاری را در دور پایین روشن کنید تا مسیر گردش کولانت کامل شود.
حبابهای هوا به تدریج از مایع خارج میشوند؛ سطح مایع را دوباره تنظیم کنید و درب رادیاتور را محکم ببندید.
نکته: پس از حدود ۱۰۰ کیلومتر، سطح مایع را مجدداً بررسی کنید، زیرا ممکن است هنوز هوا در سیستم باقی مانده باشد.
نکات طلایی نگهداری رادیاتور
همیشه از کولانت استاندارد و آب مقطر استفاده کنید تا رسوب تشکیل نشود.
درب رادیاتور را محکم ببندید تا فشار سیستم حفظ شود.
هر ۶ ماه یا پس از تعمیرات، سیستم را بررسی و هواگیری کنید.
اگر دمای موتور ناگهانی بالا رفت، فوراً توقف و سیستم را بررسی کنید.
شلنگها، واترپمپ و ترموستات را بهصورت دورهای چک کنید.
مزایای نگهداری منظم رادیاتور
جلوگیری از جوش آوردن موتور و آسیب به قطعات داخلی
کاهش مصرف سوخت و افزایش راندمان موتور
طول عمر بیشتر واترپمپ و سایر قطعات سیستم خنککننده
کاهش هزینههای تعمیرات سنگین و غیرمنتظره
چرا نگهداری رادیاتور مهم است؟
هواگیری و نگهداری رادیاتور فقط یک کار تعمیراتی ساده نیست؛ بلکه بخشی از نگهداری پیشگیرانه موتور است. سیستم خنککننده سالم، مصرف سوخت بهینه، عمر طولانی موتور و کاهش هزینههای تعمیرات را تضمین میکند.
با رعایت اصول هواگیری، استفاده از کولانت استاندارد و بررسی دورهای رادیاتور، موتور خودرو همیشه خنک و آماده کار خواهد بود.
مرجع : پدال